مغالطهٔ توسل به زمان، مکان یا تعداد
مغالطهٔ توسل به زمان، مکان یا تعداد
یکی از مغالطات رایجی که همهٔ ما ممکن است با آن مواجه شده یا خود مرتکب آن شده باشیم، توسل به زمان یا مکان یا تعداد است.
در این مغالطه یک فرد مدعی می‌شود که مثلاً یک عقیده معتبر است، چون مدت زمان زیادی مورد قبول واقع شده است. مثلاً فلان عقیده درست است چون قرن‌هاست که بشر آن را پذیرفته است. در این مثال ادعای مغالطی با توسل به زمان صورت گرفته است.
یا فرض کنید همین ادعا صورت بگیرد و فرد ادعا کند عقیده‌ای درست است چون تعداد زیادی از انسان‌ها آن را پذیرفته‌اند. در این مثال توسل به تعداد صورت گرفته است.
حال فرض کنید کسی این ادعا را مطرح کرد اما به جای تعداد یا زمان، مدعی شد مثلاً چون این عقیده در فلان کشور، یا غرب و یا شرق مورد پذیرش است، باید آن را مردود دانست.
گاهی ممکن است در یک ادعای مغالطی هر سه یا دو تا از این توسل‌های باطل به زمان، مکان یا تعداد، همزمان صورت بگیرد.
در تمام این مثال‌ها فرد دچار مغالطه‌ای آشکار شده است. اعتبار یک عقیده یا ادعا به هیچ‌وجه ارتباطی با تعداد مدافعان و مخالفان، مکان یا زمان ندارد.
اینکه یک نگرشی مثلاً در دوران باستان مطرح شده، نه دلیلی بر مردود بودن آن است و نه دلیلی بر معتبر و موجه بودن.
وقتی کوپرنیک برای نخستین بار خورشیدمرکزی را مطرح می‌کرد، قرن‌ها بود که تمام انسان‌ها تصور می‌کردند زمین مرکز عالم است و بدیهیست که تعداد مدافعان زمین مرکزی به نزدیک به تمام افراد زندهٔ روی زمین بود، اما امروز می‌دانیم که تمام آنها در تمام این مدت طولانی در اشتباه بودند.
امروزه نیز چه در غرب و چه در شرق،گاهی با زدن برچسب مکانی خاص به اندیشه‌ها سعی بر تخفیف و تضعیف آنها دارند. اینکه یک نگرش، غربی یا شرقی است، هیچگاه موجب تقویت یا تضعیف آن نمی‌شود. به طریق اولی همین نکته در باب زمان یا تعداد حامیان یک باور نیز صدق می‌کند.
آرین رسولی
