جهل مرکب و علاج ناپذیری آن

جهل مرکب و علاج ناپذیری آن

مشکل جدی و اساسی جامعه ما شاید بیش از آنکه متوجه عوام جامعه باشد، متوجه عوامی است که در جایگاه غیر عوام مینشینند. چرا که در چنین حالتی حرکت از جهل بسیط به سوی جهل مرکب اتفاقا می افتد.جهل مرکب که علاجی ندارد.

اگر چه یک جامعه اگر تنها از بخش عوام تشکیل شود ، رو به انحطاط و جهل خواهد رفت.اما وضعیت بغرنج تر این است که جامعه ای از عوام و عوامی متظاهر به غیر عوام تشکیل شود. در این حالت عده ای نادان هستند،عده ای توهم دانایی داشته و نادانی آنها علاج ناپذیر یا اصطلاحا دچار جهل مرکب هستندـ

نشانه های جهل مرکب پیداست. عدم نقدپذیری نقطه بارز این نشانه هاست.فرار از هرگونه نقدی که علائم جهل ما را برجسته سازد ،از این دست نشانه هاست.
به قول حکیمی ” بترس از زرنگی ابتر. یعنی از زرنگی ناقص و نیمه زرنگی بترس.

گاهی نقد ما ممکن است خطا باشد و ما به درستی آن را نپذیریم.اما اگر از هر نقدی برآشفته شدیم و واکنش جاهلانه ای همراه با تعصب و تکبر نشان دادیم، بی تردید جهل مرکب تمام ضمیر ما را احاطه کرده است.

چنانچه برتراند راسل در سخن معروف خود می گفت: اگر عقیده مخالف شما را عصبانی می کند، نشان آن است که نا خود آگاه می دانید هیچ دلیل “مناسبی” برای دفاع ازآنچه فکر می کنید،ندارید.
البته ما در اینجور مواقع دست به دامان تعصبات خود شده و ابزار تعصب چیزی جز بکارگیری الفاظ تند و زننده نخواهد بود.

جمله ای منسوب به وینستون چرچیل هست که می گوید: شما زمانی تحصیل کرده هستید که بتوانید تقریبا هر حرفی را بشنوید ، بدون آنکه عصبانی شوید، یا اعتماد به نفستان را از دست بدهید.

#arian_x ✍