جملات کوتاه ( جملات قصار ) و شناخت بزرگان

جملات کوتاه و شناخت بزرگان

یکی از بدترین معضلات معرفت شناختی مطالعه و دنیای اندیشه و مطالعات که اغلب به آن بی توجه هستیم، یا بدتر ، آن را مفید و مناسب تلقی می کنیم؛ مطالعه جملات قصار و کوتاه از بزرگان است.البته مطالعه این جملات کوتاه صرفا مضر نیست،اما اشکال وقتیست که مخاطب آنها مطالعه دیگری ازآثار اشخاص ،آرا و نظراتشان ندارد.مشکل دیگر نیز عدم تبیین نظر و رای نویسنده است. مثلا ما بارها شاهد بوده ایم که کسی کل شناخت خود از یک اندیشمند را محدود به تک جمله ی مشهور آن می کند.برای مثال وقتی صحبت از فلسفه دکارت می شود، شخص بدون شناخت کامل آرای او تنها گفته اجمالی و مبهم او یعنی “می اندیشم پس هستم” را بیان کرده و وانمود می کند او را می شناسد.یا بطور اجمالی برخی از آرای او را مطالعه کرده و سپس با پیشفرض اینکه مخالف یا موافق اوست، به کلی او را مردود یا مقبول می یابد.

حتی گاهی شخص تمایزمابین جوهر ممتد و جوهر اندیشنده ،اثبات وجود سوژه و … را در نظرات دکارت نمی داند، که از دلایل آن جمله معروف است.اما تصور می کند جمله فوق کافیست. یا در مثالی دیگر اگر در مباحث جبر و اختیار دیده باشیم، فوری از جمله معروف ژان پل سارتر که می گوید “ما محکوم هستیم به آزادی” نقلی صورت گرفته و شخص تصور می کند به کلی آشنایی با آرای گسترده پشت این جمله سارتر نیاز نیست.البته این به معنای عدم کاربرد نقل های کوتاه از سخنان بزرگان در جای خود نیست. چرا که این نقل ها بسیار لازم و گاهی بسیار مفید و پراهمیت است(چنانچه در مطالب مختلف شخصا بکارمیبرم و سعی میکنم با چنین کاری بطور خلاصه تر مطلب مفصلی را تبیین کنم)بلکه صرفا بدون شناخت از اندیشه نویسنده یا به کلی مبتنی بر مطالعه این جملات بودن، معضل است.

خاستگاه این معضل ،مطالعه جملات کوتاه است،اما معضل بزرگتر استنتاج نتایج جدی و حساس،از جملات کوتاهیست که تنها در نظر اول و در ظاهر زیبا هستند.اما نه تنها استدلال متقن و استواری پشت آنها نیست، بلکه جمله زیبای دیگری هم می توان در مخالفت با آن یافت.این درست مثل آنست که برداشت های نظری و نیازمند استدلال منطقی را از شعر هایی که صرفا برای ارضای احساس زیبایی شناختی هستند داشته باشیم.

به این ترتیب اگر چه این موضوع جای سخن بسیاری دارد،اما در همین مختصر باید گفت مطالعه جملات کوتاه به تنهایی و بدون مطالعه کامل و منسجم، نه تنها سودمند نیست، بلکه در جهت عکس مطالعه سودمند عمل میکند.

“اگر مطلبی را بد فهمیده باشیم، بدتر از آن است که نفهمیده باشیم.”

#arian_x ✍

برای عضویت در کانال تلگرام ما به آدرس زیر مراجعه کنید:

@arian_xboy