نفوذ پوپولیسم و سیاست زدگی

نفوذ پوپولیسم و سیاست زدگی

✍در اینجا خیلی مختصر به دو موضوعی که سخت نیازمند تفصیل هستند می پردازیم. پوپولیسم و سیاست زدگی که هرکدام از اینها به تنهایی آفت بزرگی برای جامعه ما هستند اما هر دو در کنار هم به یک غول تخریب نظام فکری ما بدل شده اند.

🛑سیاست زدگی به این معنا که ما هر تحولی را صرفاً سیاسی میبینیم و هیچ جنبه ای از مسائل را درک نمیکنیم مگر در سایه سیاست (یعنی حاکمیت سیاسی). آنهم نه سیاست در مفهوم دقیق کلمه ، آنچنان که مستلزم دانش سیاسی است، بلکه نگاهی عوامانه و سطحی انگارانه به سیاست و حاکمیت سیاسی . هر معضلی از نگاه جامعه ما یا مستقیماً یا با واسطه ،سیاسی ، یعنی متوجه حاکمیت سیاسی است و هیچ جنبه ی فرهنگی و ضعف اجتماعی در آن دخیل نیست.

🚷از سوی دیگر تمام افراد مشهوری که در هر شغلی از استقبال عمومی برخوردارند ، برای جلب توجه ،رضایت و تایید جامعه ، رو به سخنان پوپولیستی می آورند . البته این افراد هم نگاهی در همان سطح عوام دارند و نه بیشتر، اما اراده ی آنان برای بیان این نظرات سطحی و پوپولیستی تایید و کف زدن مردم است تا با اندکی سخنان عوامفریب ژست دانایی و دغدغه برای عموم بگیرند.

♨️اما تمام این مقدمات برای سخن اصلی دیگری گفته شد و آن نفوذ تاسف بارِ پوپولیسم میان اهل علم و اندیشه است.

⚠️افراط سیاست زدگی در جامعه به حدی رسیده که در جامعه ما اندیشمندان ذیل دسته ها و گروه های سیاسی قرار دارند ، در حالی که باید دسته ها وگروه ها مشی سیاسی خود را از نظرات اندیشمندان اخذ کنند. این معضل بسیار بزرگی است که تقریبا هیچ توجه و اشاره ای به آن نمی شود.چرا که کسانی که باید به آن اشاره کنند،خود نیز گرفتار این معضل هستند.در جامعه ما تقریبا هیچ اندیشمندی مستقل از خط و مشی سیاسی خاصی نیست.

❎در کل جامعه ما افراد انگشت شماری هستند که سعی می کنند نگاهی انتقادی و خردورزانه و همچنین علمی را در سطح جامعه رواج دهند . از رواج نگاهی انتقادی با رویکرد فلسفی گرفته تا ترویج علم . عده ای از آنها چنانچه در مطالب دیگر اشاره داشته ایم بیشتر جنبه های تظاهر مد نظرشان است و عملاً هیچ دانشی برای ترویج ندارند جز تخصصی مثال زدنی در انتحال و سرقت مطالب و به اصطلاح کپی از مطالب دیگران. در واقع با اندکی بررسی متوجه خواهیم شد که این افراد حتی از سطح معمول جامعه نیز دانش کمتری داشته و همین کمبودها موجب می شود تا در فضاهایی که امکان چنین نمایش هایی وجود دارد، شخصیتی کاذب را به نمایش بگذارند. اما از این دست افراد که تعدادشان کم نیست و اهمیتی هم ندارند که بگذریم ، تعداد بسیار ناچیزی افراد هستند که در حیطه هایی مثل ترویج علم فعالیت دارند. اما معضلی که باعث می شود این افراد نیز از مسیری سودمند منحرف شوند همین نفوذ عوام گرایی و رویکرد پوپولیستی است که باعث می شود به جای آنکه جامعه به سوی اندیشمندان حرکت کند ، اندیشمندان(مثلا) به سوی جامعه حرکت کنند.

👤این مدعیان ترویج علم و دانش خودشان به سمت افکار عوام جذب شده و می شوند، اما تصور می کنند جامعه را به سمت علم و خردورزی تشویق می کنند!

👥این مروجان علم و مثلا خردورزی هم مثل سایر اقشار دیگر به محض اینکه از استقبال اندکی برخوردار شوند ، فوراً با همان رویکرد پوپولیستی رایج ، به سراغ سطحی ترین تحلیل های ممکن و انتقاداتی که همان بیان بدیهیات است می روند تا از جلب توجه و همان کف زدن های فریب دهنده عموم بی بهره نمانند.

🚨نکته آخر اینکه این نقد رویکرد پوپولیستی به این معنا نیست که سیاست در تمام جنبه های زندگی و جامعه نقش ندارد بلکه به این معناست که بیان بدیهیات از سوی فعالان حوزه های مختلف اندیشه و دانش، امریست قابل سرزنش . از هر قشری می توان توقع رویکرد پوپولیستی داشت ، اما اگر مروجان حوزه دانش و اندیشه ، به این سمت کشیده شدند، امید به رشد و ترقی آن جامعه کمرنگ خواهد شد. اندیشمند میبایست سطح فکری جامعه را افزایش دهد و دست کم برای این هدف تلاش کند نه اینکه خود به سطح تحلیل های عوام تنزل پیدا کنند.

#arian_x ✍